Ο λαϊκισμός και η αφοριστική λογική, ο τρόπος δημόσιας συζήτησης, η επικράτηση προσώπων έναντι κομμάτων και πολιτικών, όλα αυτά συνθέτουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό, άκρως ανησυχητικό, που τείνει να παγιωθεί σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Εκτός από την πολιτική αυτό αφορά κι άλλα σημεία της καθημερινότητάς μας: τον τρόπο που συζητάμε κοινωνικά, τον τρόπο που κινούμαστε προσωπικά και επαγγελματικά.
Αυτή η αλλαγή στο πολιτισμικό τοπίο απαιτεί προβληματισμό και δράση για να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τα σύγχρονα δημοκρατικά και πανανθρώπινα κεκτημένα. Είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε μια νέα πολιτική -αλλά και πολιτισμική- κουλτούρα που θα βασίζεται σε μια ισχυρή κοινωνική παιδεία για να διασφαλίσουμε το μέλλον των δημοκρατιών μας. Οι αντισυστημικές δυνάμεις, εξάλλου, προσβλέπουν σε ανατροπή των κεκτημένων, χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις της ίδιας της δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού.
Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ένα είδος ανθρώπου που υπήρχε παλαιότερα και εκλείπει στις ημέρες μας: Έναν ενεργό και υπεύθυνο πολίτη με συναίσθηση των επιπτώσεων που έχουν οι επιλογές του.
Ζούμε σε ένα μικρό και βασανισμένο τόπο, απομονωμένο γεωγραφικά και διαιρεμένο εδώ και μισό αιώνα. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του εύκολου λάθους. Δεν έχουμε την άνεση του χαμένου χρόνου.